M42A1 Duster

Samobieżne działo przeciwlotnicze M42 powstało jako wariant czołgu M41 Walker Bulldog. Zostało skonstruowane jako następca działa M19, które wykorzystywało podwozie czołgu lekkiego M24 Chaffee. W roku 1950 rozpoczęto prace nad prototypem oznaczonym jako T141. Pojazd wykorzystywał podwozie czołgu M41. Tylna część pozostała prawie bez zmian, w przedniej części zamontowano wieżę z podwójnym działkiem przeciwlotniczym "Bofors". Wieża była bardzo podobna do tej montowanej na M19, najważniejszą modyfikację stanowiło wyposażenie jej w hydrauliczne mechanizmy podniesienia działa i obrotu wieży współpracujące z celownikiem/przelicznikiem M38. Wieżę wyposażono też w pojemniki na przygotowaną do załadowania amunicję. Dodatkowo przebudowano przedział kierowcy i dowódcy pojazdu, wyposażony w duży, otwierany do przodu właz i dwa małe na górnej powierzchni pancerza.

Po zakończeniu testów konstrukcję skierowano do produkcji w roku 1953 pod oznaczeniem M42. Pojazd ten był napędzany 500-konnym silnikiem benzynowym Continental AOS-895-3, takim samym jak w czołgach M41 i M41A1, który odznaczał się dużym zużyciem paliwa. W roku 1956 pojazd wyposażono w poprawiony silnik AOS-895-5 z wtryskiem paliwa, co zwiększyło zasięg pojazdu. Pojazdy po tej modyfikacji oznaczono M42A1.

Główne uzbrojenie M42 to sprawdzone działa "Bofors" budowane w USA na licencji szwedzkiej, które udowodniły swoją wysoką wartość w czasie Drugiej Wojny Światowej i wojny w Korei, chociaż w czasie tego drugiego konfliktu były używane głównie jako broń wsparcia sił lądowych. W M42A1 działa były wyposażone w poprawione celowniki. Amunicja była podawana przez dwóch ładowniczych w postaci czteronabojowych łódek, których 100 sztuk było przewożonych na pojeździe w skrzyniach po obu stronach kadłuba pojazdu. Podjęto próbę skonstruowania radaru kierowania ogniem dla M42 (firmy Lockheed i Sperry), ale żaden z nich nie wszedł do służby. Brak radaru ograniczał użycie M42 do celów poruszających się z ograniczoną prędkością i w warunkach widoczności pozwalających na użycie celownika optycznego. W momencie kiedy związek radziecki wprowadził do użytku nowe samoloty odrzutowe, wartość M42 jako broni przeciwlotniczej silnie się zmniejszyła.

M42 był produkowany przez Cadillaca/General Motors. W momencie zakończenia produkcji w roku 1959 było wyprodukowanych 3700 egzemplarzy M42 i M42A1. Pojazdy te zastąpiły w jednostkach przeciwlotniczych pojazdy M19 i uzbrojenie przeciwlotnicze montowane na pojazdach półgąsienicowych (M16, M17 i inne). Później M42 znalazł się też na wyposażeniu jednostek amerykańskiej Gwardii Narodowej i armii innych państw w ramach programu MAP (pomocy wojskowej). Pod koniec lat sześćdziesiątych ograniczenia M42 były już ewidentne i pojazd ten zaczął być zastępowany przez M163 "Vulcan". Jednocześnie trzy bataliony wyposażone w M42A1 wysłano do Wietnamu.

W Wietnamie brakowało pracy do której M42 został skonstruowany - nie było zagrożenia ze strony lotnictwa nieprzyjaciela. Dlatego zdecydowano się zastosować M42 jako broń wsparcia piechoty. M42 doskonale się sprawdził przy obronie baz wojskowych a także do ochrony konwojów Podczas jazdy w konwoju M42 wznosił chmurę pyłu i stąd jego przydomek - "Duster". Parametry "Boforsów" powodowały że Dustery były bardzo skuteczne w dżungli, w obecności gęstej roślinności. Tak jak w przypadku innych rodzajów uzbrojenia w Wietnamie załogi przystosowywały pojazdy do specyficznych warunków jakich przyszło im działać. W Dusterach zdejmowano tłumiki płomienia z luf, wymieniano też karabin maszynowy M1919A4 na M60, często dodawano też jeszcze jeden karabin maszynowy dla zwiększenia siły ognia na krótkim dystansie.

Najbardziej znane przypadki użycia Dusterów Wietnamie to ich służba w delcie Mekongu z dziewiątą dywizją piechoty USA a także ich udział w operacji "Pegasus" która z powodzeniem odblokowała drogę zaopatrzeniową do oblężonej bazy Marines w Khe Sanh.

Prezentowany pojazd znajdował się na terenie bazy bojowej w Khe Sanh jeszcze przed oblężeniem, walczył w jego trakcie a następnie podczas likwidacji bazy, 13 lipca 1968 roku był ostatnim pojazdem amerykańskim, który ją opuścił.

Figurki załogi wzorowane są na historycznej załodze prawdziwego pojazdu, która składała się z dowódcy pojazdu - sierżanta Joe Belardo (po lewej stronie dział), kierowcy Earla "Texa" Holta (z przodu po lewej), działonowego Wally'ego Owensa (po prawej stronie dział) i kanonierów/ładowniczych George'a Lewisa (za działami z prawej strony) i Benito Sitello (stoi na pokrywie przedziału silnikowego). Dodatkowo w przednim prawym włazie przedstawiono figurkę kapitana Vincenta Tedesco.

Joe Belardo opisuje pracę załogi Dustera w następujący sposób: "Dowódca wybiera cele poprzez obrót wieży w danym kierunku. Dowódca, kierowca i działonowy mają hełmy wyposażone w interkom, tak, że mogą ze sobą rozmawiać. Praca załogi wymaga pracy zespołowej i doświadczenia, praktyki. Kiedy któryś z ładowniczych zauważył cel, uderzał w hełm któregoś z nas, krzyczał i wskazywał kierunek celu. Kierowca musiał zatrzymać pojazd, żeby wyjąć amunicję przewożoną wewnątrz pojazdu i podać ją ładowniczym - i to wszystko w czasie kiedy wróg do nas strzelał."